“มหาวิทยาลัยขอนแก่นบริการชุมชน” เป็นหนึ่งในนโยบายละแผนงานที่สำคัญของ รศ.นพ.ชาญชัย พานทองวิริยะกุล อธิการบดีมหาวิทยาลัยขอนแก่น หรือ มข. เพื่อเป็นการบริการวิชาการสู่สังคม อุทิศเพื่อชุมชน และสังคม โดยเน้นการบริการวิชาการด้วยการสร้างคุณค่าร่วมทั้งยังคงเป็นการปลูกฝังและยกระดับจิตสำนึกในการรับใช้สังคมโดยความร่วมมือร่วมใจจากประชาคมชาวมหาวิทยาลัยขอนแก่น ด้วยองค์ความรู้ต่าง ๆ จนเกิดเป็นพลังความมุ่งมั่นและความเชี่ยวชาญ เพื่อรับใช้สังคมอย่างเป็นระบบ และมีประสิทธิภาพ ล่าสุดกิจกรรม “มหาวิทยาลัยขอนแก่นบริการชุมชน” ได้จัดขึ้นอีกครั้งณ สถานีรถไฟ จ.ขอนแก่น โดยมี รศ.นพ.ชาญชัย พานทองวิริยะกุล อธิการบดีมหาวิทยาลัยขอนแก่น (มข.) เป็นประธานในพิธีเปิด ท่ามกลางความสนใจจากชาวขอนแก่นเข้าร่วมกิจกรรมเป็นจำนวนมากท่ามกลางมาตรการคุมเข้มและป้องกันการแพร่ระบาดของเชื้อไวรัสโควิด-19 อย่างเข้มงวด
รศ.นพ.ชาญชัย พานทองวิริยะกุล อธิการบดีมหาวิทยาลัยขอนแก่น (มข.) กล่าวว่า การให้บริการชุมชนแบบเคลื่อนที่ที่สถานีรถไฟขอนแก่น วันนี้ มข.ได้ออกหน่วยให้บริการอย่างครอบคลุมรอบด้าน ไม่ว่าจะเป็นด้านสุขภาพ ด้านการเรียนรู้เรื่องศิลปวัฒนธรรม โดยเป็นการให้บริการกับประชาชนโดยเฉพาะคนในชุมชนที่อยู่ในเมืองขอนแก่น ซึ่งได้รับความร่วมมือจากบุคลลากรของ มข. รวมทั้งเครือข่ายทั้งภาครัฐและภาคเอกชน รวมทั้งสื่อมวลชน และที่สำคัญคือสถานีรถไฟขอนแก่นที่ให้ความอนุเคราะห์สถานที่ ทำให้วันนี้เป็นวันที่ มข.ได้นำบริการของมหาวิทยาลัยฯมาสู่ประชาชน
“ปกติแล้ว มข.เรามีโรงพยาบาล มีกลุ่มวิจัยต่างๆที่จะออกพื้นที่ไปทั่วภาคตะวันออกเฉียงเหนือ แต่ไม่ค่อยได้มีโอกาสมาทำกิจกรรมในเมือง ครั้งนี้เป็นครั้งแรกที่เราเปิดโอกาสให้บุคลากรของเราได้มาให้บริการกับชุมชนในเมืองขอนแก่น และจะมีการวางแผนที่จะทำในครั้งต่อไปด้วย โดยจะดำเนินการอย่างต่อเนื่อง ที่ผ่านมาจากสถานการณ์โควิด-19 ทีมของ มข. ก็ได้เฝ้าติดตามสถานการณ์ มีการเฝ้าระวังทั้งในส่วนของบุคลากร มหาวิทยาลัยแล้วก็ยังมีการให้คำแนะนำเรื่องการป้องกันการแพร่ระบาด โดยที่หน่วยงานที่ให้บริการโดยตรงไม่ว่าจะเป็นเรื่องของโรงพยาบาลศรีนครินทร์และศูนย์ หัวใจสิริกิติ์ ได้มีการเฝ้าระวังป้องกันไม่ให้เกิดการระบาด และที่โรงพยาบาลศรีนครินทร์ ได้ให้บริการประชาชนในการคัดกรองต่างๆและหากว่ามีพี่น้องประชาชนท่านใดสงสัยหรือกังวลใจเกี่ยวกับโรคระบาด มข.มีการให้บริการที่สามารถไปขอคำแนะนำ ขอรับบริการตรวจคัดกรองได้”
รศ.นพ.ชาญชัย กล่าวต่อว่า สำหรับการจัดการเรียนการสอนนั้นเราก็มีการปรับตามสถานการณ์ ซึ่งขณะนี้มีการผ่อนคลายมากขึ้น โดยหลักจะเป็นการเรียนออนไลน์ แต่ในบางสาขาวิชา ต้องมีการทำห้องปฏิบัติการในการฝึกทักษะเราก็ยังเปิดโอกาสให้คณะวิชาต่างๆสามารถปรับตามสถานการณ์แต่จะต้องมีการรักษากติกาเรื่องการเว้นระยะห่างทางสังคมเพื่อป้องกันการแพร่ระบาดเราก็ยังดำเนินการอย่างต่อเนื่อง
“กิจกรรม มข.บริการชุมชน นั้นได้แบ่งรูปแบบการดำเนินงานออกเป็น 13 ส่วนงานที่สำคัญ โดยผู้ที่มาเข้ารับบริการสามารถขอรับบริการได้ในจุดที่กำหนด ซึ่งประกอบด้วย โรงพยาบาลศรีนครินทร์ ให้บริการ ตรวจสุขภาพเบื้องต้น ด้วยการวัดความดัน น้ำตา และให้คำปรึกษาด้านสุขภาพ การวัดปริมาณไขมันใต้ผิวหนัง การตรวจคัดกรองมะเร็งเต้านม และ การฉีดวัคซีนป้องกันไข้หวัดใหญ่ ในกลุ่มผู้สูงอายุ ลำดับต่อมาคือสถาบันวิจัยมะเร็งท่อน้ำดี มีการจัดนิทรรศการให้ความรู้เกี่ยวกับโรคพยาธิใบไม้ตับและนวัตกรรมการตรวจคัดกรอง ตัวอย่างพยาธิใบไม้ตับ การบริการตรวจคัดกรองพยาธิใบไม้ตับด้วยแอนติเจนในปัสสาวะ (Urine urine strip) โดยใช้บัตรประชาชนลงทะเบียน รับอุปกรณ์ตรวจ รอผลตรวจประมาณ 10 นาที แจ้งผลและให้คำแนะนำได้ทันที นอกจากนี้ยังคงมีการจัดแสดง นิทรรศการให้ความรู้เกี่ยวกับโรคมะเร็งท่อน้ำดี มีการแสดงตัวอย่างชิ้นเนื้อโรคมะเร็งท่อน้ำดี ชนิดต่าง ๆ การจัดนิทรรศการให้ความรู้อาหารปลอดภัย การจัดชุดตัวอย่างการเลือกปลาปลอดพยาธิใบไม้ตับด้วยตัวเอง และพยาธิใบไม้ตับ”
อธิการบดี มข. กล่าวเพิ่มเติมอีกว่า สำหรับโครงการป้องกันและชะลอโรคไตเรื้อรังในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ มีการให้ บริการ ตรวจคัดกรองโรคไต เจาะเลือด + ปัสสาวะ การแสดง นิทรรศการให้ความรู้เกี่ยวกับโรคโรคไตสื่อประชาสัมพันธ์ และสื่อให้ความรู้เกี่ยวกับโรคไต นิทรรศการให้ความรู้เกี่ยวกับนวัตกรรมของโครงการ CKDNETapp CKD รักษ์ไต ที่เป็นระบบทะเบียนสำหรับเก็บข้อมูลผู้ป่วยโรตไตเรื้อรังที่ใช้ Smartphone ให้การเก็บบันทึกข้อมูล ซึ่งระบบมีการเชื่อมต่อข้อมูลกับโมดูล CKD-PD เพื่อรับข้อมูลผู้ป่วยโรคไตเรื้อรังทั้งประเภทเบาหวานและความดัน ผู้ป่วยโรคไตเรื้อรังระยะต้น และผู้ป่วยโรคไตเรื้อรังระยะสุดท้ายที่ต้องมีการล้างไตผ่านทางช่องท้อง ให้เป็นไปได้แบบอัตโนมัติ การแสดงและให้บริการเครื่องตรวจสุขภาพอัจฉริยะ “สุขศาลา” โดยการวัดค่าต่างๆได้คือ ส่วนสูง น้ำหนัก ความดัน ไขมันร่างกาย ค่าน้ำตาลในเลือดโดยใช้เซ็นเซอร์(ไม่ต้องเจาะเลือด) อ่านข้อมูลผู้ใช้บริการจากบัตรประชาชน และทำการบันทึกข้อมูลลง Thai Care Cloud สามารถเรียกดูผลภายหลัง หรือผ่านทาง web application ขณะที่ โรงพยาบาลสัตว์ คณะสัตวแพทยศาสตร์ มีการให้บริการตรวจสุขภาพสัตว์เบื้องต้น การ บริการฉีดวัคซีนป้องกันโรคพิษสุนัขบ้า และกำจัดเห็บ หมัดในสัตว์เลี้ยง
รศ.นพ.ชาญชัย กล่าวต่ออีกว่า ด้านโครงการแก้ไขปัญหาความยากจนตามแนวคิดเศรษฐกิจพอเพียงของมหาวิทยาลัยขอนแก่น เป็นการนำสินค้าเกษตรปลอดภัยจากเกษตรกร 37 ราย ทั้งสินค้าหัตกรรม ผ้าขาวม้า สินค้าเกษตรปลอดภัย และสินค้าแปรรูปต่าง ๆ มาร่วมกิจกรรมจำนวน 16 บูธ ขณะที่ คลังเลือดกลาง คณะแพทยศาสตร์ มีการออกรับบริจาคเลือด จำนวน 20 เตียง และ มอบหน้ากากอนามัยผ้าจากสภากาชาดไทยแก่ผู้ร่วมกิจกรรม ด้านคณะทันตแพทยศาสตร์ มีการนำหน่วยทันตกรรมเคลื่อนที่ออกให้บริการ ให้ความรู้ด้านสุขภาพช่องปาก ตรวจสุขภาพฟัน ถอนฟัน ขณะที่ ภาควิชาจิตเวชศาสตร์ คณะแพทยศาสตร์ ร่วมกับ กลุ่มวิจัยสุขภาพสมอง เป็นการให้คำแนะนำเรื่องสมาธิสั้น ปัญหาพฤติกรรมซึมเศร้า ในกลุ่มเด็กและวัยรุ่น พร้อมคู่มือการดูแลตนเอง มีการประเมินภาวะเครียด ซึมเศร้า และการติดสุรา ในวัยผู้ใหญ่ พร้อมคู่มือการดูแลตนเอง และ ประเมินด้านความจำ ความจำเสื่อม สมองเสื่อมในวัยสูงอายุ
“มข.เรายังคงมีเครือข่ายวิทยุชุมชน ที่มีการให้ความรู้ การแสดงดนตรี-ร้องเพลง กิจกรรมระบายสีสำหรับเด็ก การเล่นเกมส์มหาสนุก นอกจากนี้สำนักหอสมุด ได้ออกให้ บริการ KKU Library Book Exchange จุดนัดพบของคนรักการอ่าน ให้บริการด้านการอ่าน การเรียนรู้ แลกเปลี่ยนหนังสือ และมุมอ่านหนังสือสำหรับเยาวชน จุดรับทิ้งขยะอิเล็กทรอนิกส์ และการจัดเรื่องเล่ามหัศจรรย์แห่งการอ่าน ด้านกองกฎหมาย มข. ได้ออกให้บริการให้คำปรึกษาด้านกฎหมาย ความรู้เรื่องกฎหมายในชีวิตประจำวัน เช่น กฎหมายการกู้ยืม การทวงหนี้ การซื้อขาย ทำนิติกรรมต่างๆ ส่วนศูนย์หัวใจสิริกิติ์ ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ มีการตรวจคัดกรองสุขภาพหัวใจเบื้องต้น ตรวจคลื่นไฟฟ้าหัวใจ สาธิตการกู้ชีพ CPR แก่ประชาชน สุดท้ายคือภาควิชาวิสัญญีแพทย์ คณะแพทยศาสตร์ มีการบริการระงับปวดและฝังเข็ม โดยการให้บริการทั้งหมดเป็นการให้บริการฟรีโดยที่ไม่มีค่าใช้จ่ายใดๆ” อธิการบดี มข.กล่าวในตอนท้าย